فرهنگ نامه مهمانی (فارسی - عربی)

پيش‏گفتار

فرهنگ ‏نامه، كتابى است كه در آن، دانش، فرهنگ‏[۱] و حكمت باشد و فرهنگ ‏نامه مهمانى‏، قطره‏اى از درياى بيكران علوم و معارف ناب اسلامى و مَدخَلى‏[۲] ديگر از دانش‏نامه قرآن و حديث‏ است كه به صورت مستقل، منتشر مى‏شود. در اين دانش‏نامه، واژه ‏ها و اصطلاحاتى كه در قرآن و احاديث، كاربرد فرهنگى گسترده‏اى دارند، به ترتيب الفبايى، با نظمى نوين و با ذكر نمونه كاربردها (شواهد)، معناشناسى و تحليل و تبيين مى‏گردند. در لابه‏ لاى اين دانش‏نامه، برخى مَدخل‏ها، از كاربرد فرهنگى ويژه و بَسامد استفاده بالايى برخوردارند. بدين معنا كه عموم مسلمانان و يا گروه‏هاى خاصّى از آنان، به صورت شبانه‏ روزى و گسترده، با آنها، سر و كار دارند. از اين رو، به منظور تصحيح و تقويت فرهنگ عمومىِ جوامع‏اسلامى، ضرورى است معارف مربوط به اين گونه واژه‏ ها و اصطلاحات، به صورت «كتابِ همراه» و «كتاب راه‏نما»، در اختيار همگان قرار گيرد.

با اين نگاه، مَدخَل‏ هايى از اين دست- كه گفتيم-، به صورت كتاب‏هايى مستقل و در اندازه ‏هايى كه حمل و مطالعه آن آسان باشد، در اختيار علاقه‏ مندان قرار مى‏ گيرند.

گفتنى است كه در اين سلسله آثار، براى آنچه مربوط به رفتار يا احوال خاص است (مانند: ادب، اذان، شادى و آرزو)، نام «فرهنگ‏ نامه» و براى آنچه مربوط به گروه‏هاى اجتماعى (مانند: كارگران، بسيجيان، جوانان و كودكان) مى‏شود و يا آموزه‏ هاى حكيمانه پيشوايان بزرگ اسلام يا حكماى بزرگ الهى (چون لقمان حكيم) را ارائه مى‏ نمايد، نام «حكمت‏ نامه» را برگزيديم.

فرهنگ‏نامه مهمانى، هفتمين كتاب‏[۳] از مجموعه فرهنگ‏نامه‏ هايى است كه با هدف تصحيح و تقويت فرهنگِ ارزش‏هاى رفتارى، در دست تدوين‏ اند.

اين فرهنگ ‏نامه، براى نخستين بار، رهنمودهاى قرآن و احاديث اسلامى را درباره ارزش فرهنگ مهمان‏ نوازى و آدابى كه رعايت آن بر مهمان و ميزبان ضرورى است، به صورتى نسبتاً جامع و با نظمى نوين ارايه مى‏ نمايد.

شايان ذكر است كه متون اين مجموعه، با همكارى محقّقانِ «پژوهشكده علوم و معارف حديث» گردآورى و توسط اين جانب، تنظيم گرديده است.

از آن بزرگواران و ديگر همكارانى كه در ساماندهىِ نهايى اين اثر سهيم هستند، بويژه فاضل ارجمند، جناب آقاى مرتضى خوش ‏نصيب، صميمانه سپاس‏گزارم و از خداوند منّان براى آنان پاداشى در خور فضل و كرامتش، مسئلت دارم.

ربّنا! تقبّل منّا إنّك أنت السّميع العليم.

محمّدى رى شهرى‏

شانزدهم اردى‏بهشت ماه ۱۳۸۹

بيست و يكم جمادى الاولى ۱۴۳۱