فقه الحدیث 3

فقه الحدیث 3

عباس پسندیده

درس نامه فقه الحدیث(۳) بر موضوع خانواده حدیث متمرکز است.

فقه الحدیث، کلید فهم معارف دین و فن کشف نظریه های علمی و برنامه ها ی کاربردی است. بدون فقه الحدیث، امکان بهره گیری درست و کارگشا از حدیث وجود ندارد. از این رو، آگاهی از روش فهم حدیث و مهارت در کاربست آن، یکی از مسائل مهم برای پژوهشگران در حوزه مطالعات اسلامی است.

در درس نامه فقه الحدیث (۱)، برخی مباحث مقدماتی، مبانی و پیشینه فقه الحدیث و نیز مباحث مرتبط با فهم متن (شامل فهم مفردات و فهم ترکیبات) مطرح شد و در درس نامه فقه الحدیث (۲) موضوع قرینه ها و نقش آن ها در فهم متون دینی بررسی شد. درس نامه فقه الحدیث(۳) بر موضوع خانواده حدیث متمرکز است که افزون بر کلیات، با سه رویکرد، خانواده حدیث را بررسی می کند: مطالعات تاریخی، مطالعات روش شناختی و مطالعات موردی و تطبیقی.

در این درس نامه، افزون بر مباحث فنی، مباحث محتوایی نیز گنجانده شده است؛ بدین شکل که به تناسب مباحث فنی و به عنوان نمونه و مثال، موضوعات مورد نیاز مطرح و احادیث آن ها آن ها بررسی شده اند تا دانشجویان افزون بر مباحث فنی، با برخی از معارف اهل بیت علیهم السلام نیز آشنا شوند. این کار با دو نوع خانواده حدیث صورت گرفته است: خانواده های حدیثی موجود در منابع حدیثی، و خانواده های حدیثی نو که به تشکیل آن ها آن ها اقدام شده است. قرار دادن این دو در کنار هم نشان می‌دهد که خانواده حدیث یک امر پویا و زنده است که در هر زمانی و برای هر نیازی می‌تواند تشکیل شود.

عنوان ها:

بخش اول: کلیات

درس اول: جایگاه، هدف و محتوا

درس دوم: خانواده حدیث؛ مباحث مقدماتی

بخش دوم: مطالعات تاریخی خانواده حدیث

درس سوم: خانواده حدیث؛ زمینه ها، نیازها و اقدامات نخستین

درس چهارم: خانواده حدیث و نگارش های نخستین

درس پنجم: خانواده حدیث و جوامع روایی

بخش سوم: مطالعات روش شناختی خانواده حدیث

درس ششم: شیوه تشکیل خانواده حدیث در متن پژوهی

درس هفتم: شیوه تشکیل خانواده حدیث در موضوع پژوهی

درس هشتم: احادیث موضوعات مرتبط

درس نهم: احادیث موضوعات متقابل

درس دهم: اخذ، دسته بندی و تحلیل خانواده حدیث

بخش چهارم: مطالعات تطبیقی خانواده حدیث

درس یازدهم: «احسان و معروف» در منابع حدیثی

درس دوازدهم: «مکارم الاخلاق» در منابع حدیثی

درس سیزدهم: خانواده حدیث و «معیار»های همسرگزینی

درس چهاردهم: خانواده حدیث و روش های صبوری

درس پانزدهم: خانواده حدیث و روش های شکرورزی